სამხრეთ აფრიკის ქვეყნების ძალები კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკას ტოვებენ, რადგან ამბოხებულები პოზიციებს იმაგრებენ

სამხრეთ აფრიკის ლიდერებმა განაცხადეს, რომ საკუთარ სამხედრო კონტინგენტს კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის აღმოსავლეთ ნაწილიდან გაიყვანენ. ეს ძალები კონგოს მთავრობას ამბოხებულთა წინააღმდეგ ბრძოლაში ეხმარებოდნენ.

ჯარები ორი წლის წინ გაიგზავნა კონგოს არმიის მხარდასაჭერად, რათა მათ რუანდის მიერ მხარდაჭერილი M23-ის ამბოხებულების წინააღმდეგ ებრძოლათ. ამ დაჯგუფებამ მიმდინარე წელს მინერალებით მდიდარი აღმოსავლეთ კონგოს მნიშვნელოვანი ტერიტორიები დაიკავა.

ცნობილია, რომ იანვარში, როდესაც M23-მა რეგიონის უდიდესი ქალაქი, გომა აიღო, სამხრეთ აფრიკის, მალავისა და ტანზანიის სულ მცირე 19 ჯარისკაცი დაიღუპა.

ბრძოლების შედეგად ათასობით ადამიანი დაიღუპა, ხოლო ასობით ათასი საკუთარი სახლებიდან დევნილად იქცა. არსებობს შიში, რომ კონფლიქტი შესაძლოა უფრო ფართო რეგიონულ დაპირისპირებაში გადაიზარდოს.

M23-მა აღმოსავლეთ კონგოში წინსვლა განაგრძო და გასულ თვეში რეგიონის სიდიდით მეორე ქალაქი, ბუკავუც დაიკავა. სამხრეთ აფრიკის ჯარების დაღუპვის შემდეგ, ამ ქვეყნის კონტინგენტის განლაგება საზოგადოებისა და ოპოზიციის მხრიდან მკაცრი კრიტიკის საგანი გახდა.

სამხედრო ძალების გაყვანის შესახებ განცხადებისას, სამხრეთ აფრიკის პრეზიდენტმა, სირილ რამაფოსამ აღნიშნა, რომ "სიტუაცია არასტაბილურია, თუმცა ამჟამინდელი ზავი შენარჩუნებულია". მიუხედავად ამისა, M23-მა ამ კვირაში კიდევ უფრო მეტი ტერიტორია დაიკავა.

სამხრეთ აფრიკელი პოლიტიკური ანალიტიკოსის, სანდილე სვანდას განცხადებით, ეს სიტუაცია მისი ქვეყნისთვის "სამარცხვინოა". მისი თქმით, "ამბოხებულები ძალიან ძლიერები არიან. ეს სრულმასშტაბიანი ომია და სამხრეთ აფრიკა ასეთი ომისთვის მზად არ არის". მან ასევე დასძინა, რომ "სამხრეთ აფრიკის განვითარების თანამეგობრობის (SADC) არცერთი ქვეყანა არ არის ამ ომისთვის მზად - არც ფსიქოლოგიურად, არც სამხედრო თვალსაზრისით და არც პოლიტიკურად".

ანალიტიკოსების აზრით, ჯარების გაყვანა არა მხოლოდ სამხრეთ აფრიკისთვის არის უკუსვლა, არამედ დარტყმაა როგორც SADC-ისთვის, ისე კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკისთვის. სამხრეთ აფრიკის საერთაშორისო ურთიერთობების ინსტიტუტის უფროსი მკვლევარის, სტეფანი ვოლტერსის განცხადებით, SADC-ის გასვლა ასუსტებს კინშასას პოზიციებს.

თებერვალში მალავის პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ მისი ჯარები კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკიდან გაიყვანებოდა, თუმცა მიზეზი არ დაუსახელებია.

კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკიდან "ეტაპობრივი გაყვანის" გადაწყვეტილება ხუთშაბათს, ზიმბაბვეს დედაქალაქ ჰარარეში, სამხრეთ აფრიკის განვითარების თანამეგობრობის (SADC) 16 წევრი ქვეყნის ვირტუალურ სამიტზე მიიღეს. მიზეზი არ დასახელებულა.

SADC-ის ლიდერებმა განაცხადეს, რომ მიუხედავად ჯარების გაყვანისა, ბლოკი კვლავაც "მხარს დაუჭერს ხანგრძლივი მშვიდობის დამყარებისკენ მიმართულ ინტერვენციებს". SADC-მა ასევე მოუწოდა კონფლიქტის დიპლომატიური და პოლიტიკური გზით მოგვარებას.

კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში მშვიდობის დამყარების წინა მცდელობები წარუმატებელი აღმოჩნდა. თუმცა, ანგოლამ ამ კვირაში განაცხადა, რომ მომავალ კვირას დედაქალაქ ლუანდაში კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკასა და M23-ს შორის სამშვიდობო მოლაპარაკებებს უმასპინძლებს. M23-მა ეს ნაბიჯი "მიესალმა".

კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პრეზიდენტი, ფელიქს ტიშისეკედი ადრე უარს აცხადებდა ჯგუფთან პირდაპირ მოლაპარაკებებზე და ამტკიცებდა, რომ მხოლოდ რუანდასთან ისაუბრებდა.

ეს იყო SADC-ის რიგით მესამე საგანგებო სამიტი კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საკითხზე ბოლო თვეების განმავლობაში.

უცნობია, რამდენი SADC-ის ჯარისკაცია კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში, თუმცა იგეგმებოდა 5000 ჯარისკაცის გაგზავნა. სამხრეთ აფრიკას, რომელიც მისიას ხელმძღვანელობს, 2900 ჯარისკაცი უნდა გაეგზავნა, ხოლო დანარჩენი მალავისა და ტანზანიას შორის უნდა გადანაწილებულიყო.