ზიმბაბვეში ძალაუფლებისთვის ბრძოლა მწვავდება: ვეტერანის გამოსვლა პრეზიდენტის წინააღმდეგ

ჰარარეს ერთ-ერთ რაიონში ჯავშანტექნიკის კოლონის გამოჩენამ ხანმოკლე შიში გამოიწვია, თითქოს ზიმბაბვეში სამხედრო გადატრიალება იგეგმებოდა. სოციალურ ქსელებში მომხმარებლები შეშფოთებას გამოთქვამდნენ, იხსენებდნენ წარსულში მომხდარ მსგავს მოვლენებს. მთავრობის წარმომადგენელმა ნიკ მანგვანამ სწრაფად დაამშვიდა საზოგადოება და განმარტა, რომ ტექნიკის გადაადგილება დაგეგმილი წვრთნების ნაწილი იყო და შეშფოთების საფუძველი არ არსებობდა.

მიუხედავად ამისა, საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობა და ვარაუდები არ შეწყვეტილა, რაც ქვეყანაში არსებულ ვითარებაზე მიუთითებს. სამხედრო წვრთნებამდე ცოტა ხნით ადრე, პრეზიდენტ ემერსონ მნანგაგვას, 2017 წელს ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, პირველად მოუწია მწვავე კრიტიკის მოსმენა საკუთარი პარტია Zanu-PF-ის წევრებისგან, რომლებიც მის გადადგომას მოითხოვდნენ. ეს ბრალდებები მოგვაგონებდა მოვლენებს, რომლებიც წინ უძღოდა გადატრიალებას, რომლის შედეგადაც მისი წინამორბედი, ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში მმართველი რობერტ მუგაბე დაემხო.

მუგაბე ხელისუფლებაში 1980 წელს მოვიდა, როგორც რევოლუციონერი გმირი, რომელმაც ბოლო მოუღო თეთრკანიანი უმცირესობის მმართველობის ათწლეულებს. თუმცა, მისი დაცემა მაშინ დაიწყო, როდესაც 1970-იანი წლების დამოუკიდებლობის ომის ვეტერანებმა მას მხარდაჭერა შეუწყვიტეს. სწორედ ამ ომის ვეტერანმა და Zanu-PF-ის მაღალჩინოსანმა, ბლესდ გეზამ, მეტსახელად "ბომბმა", წამოიწყო სიტყვიერი შეტევა მნანგაგვას წინააღმდეგ. მისი აღშფოთება გამოიწვია იმ ფაქტმა, რომ პარტიის ზოგიერთმა წევრმა დაიწყო ქვეყნის კანონების შეცვლის მცდელობა, რათა პრეზიდენტს მესამე ვადით კენჭისყრის უფლება მიეღო.

მან არაერთ პრესკონფერენციაზე, ხშირად უხამსი სიტყვებით, მკაცრი ხმითა და შეჭმუხვნილი შუბლით, არაერთხელ მოუწოდა 82 წლის პრეზიდენტს გადადგომისკენ, წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი გადაყენებით დაიმუქრა. გეზამ ერთ-ერთ პრესკონფერენციაზე, რომელიც სოციალურ ქსელებში გავრცელდა, განაცხადა, რომ ბოდიშს იხდიდა პრეზიდენტის თანამდებობაზე მოსვლისთვის დახმარებისთვის. მისი თქმით, როგორც კი მნანგაგვამ ძალაუფლების გემო გაიგო, კორუფცია გააძლიერა, ხალხი დაივიწყა და მხოლოდ საკუთარი ოჯახი გაიხსენა. ვეტერანის თქმით, მნანგაგვამ სახელმწიფო ძალაუფლება ცოლსა და შვილებს გადასცა, რაც სამწუხაროდ ისტორიის გამეორებას ჰგავს და ამის დაშვება არ შეიძლება.

Zanu-PF აღშფოთებული იყო მისი "არალოიალური" განცხადებებით, რომლებიც მოგვიანებით "სახელმწიფო ღალატის ტოლფასად" შეაფასეს. ამის გამო "ბომბი" იძულებული გახდა დამალულიყო, საიდანაც თავისი წარმომადგენლების მეშვეობით სოციალური ქსელების საშუალებით აგრძელებს პროვოკაციულ განცხადებებს და პროტესტებს აანონსებს. პოლიცია მას ოთხი ბრალდებით ეძებს, მათ შორის ავტომობილის ქურდობის, პრეზიდენტის ავტორიტეტის შელახვისა და საზოგადოებრივი ძალადობის წაქეზების ბრალდებით. ჟურნალისტი ბლესდ მჰლანგა, რომელმაც პირველად ჩაწერა ინტერვიუ "ბომბთან" ნოემბერში, ასევე დააკავეს ძალადობის წაქეზების ბრალდებით.

პრობლემები მნანგაგვას მესამე ვადით დარჩენის ამბიციებთან დაკავშირებით Zanu-PF-ის გასული წლის აქციებზე დაიწყო. პრეზიდენტი ამჟამად მეორე და ბოლო საპრეზიდენტო ვადას იხდის, რომელიც 2028 წელს იწურება. მისი მხარდამჭერები სლოგანს "2030 წელს ის კვლავ ლიდერი იქნება" იმეორებდნენ, მიუხედავად იმისა, რომ ზიმბაბვეს კონსტიტუცია საპრეზიდენტო ვადებს ორ ხუთწლიან ვადამდე ზღუდავს. ისინი ამტკიცებდნენ, რომ მას თანამდებობაზე დარჩენა სჭირდებოდა, რათა დაესრულებინა "2030 წლის დღის წესრიგი" განვითარების პროგრამა, რადგან ის დიდ საქმეს აკეთებდა.

Zanu-PF-ის დეკემბრის კონფერენციაზე ერთხმად მიიღეს რეზოლუცია, რომელიც პირდაპირ არ საუბრობდა მესამე ვადაზე, მაგრამ ცდილობდა მნანგაგვას არსებული ვადის 2030 წლამდე გაგრძელებას. მიუხედავად მნანგაგვას ბოლოდროინდელი გარანტიისა, რომ ის სამ წელიწადში გადადგომას აპირებს, გავლენიანი რომაული კათოლიკური ეკლესიის ეპისკოპოსები ჩაერთვნენ ამ საკითხში. ზიმბაბვეს კათოლიკური ეპისკოპოსების კონფერენციამ გასულ კვირას გაფრთხილება გამოაქვეყნა, რომ 2030 წლის დებატები ყურადღებას აშორებს იმ საკითხებს, რომლებიც ნამდვილად მნიშვნელოვანია - ბიზნესის დახურვა, მაღალი უმუშევრობა, კორუფცია და ეკონომიკური პოლიტიკა, რომელიც მდიდრებს ანიჭებს უპირატესობას ჩვეულებრივი ზიმბაბველების ხარჯზე. პრეზიდენტის პრესსპიკერმა ჯორჯ ჩარამბამ იმედგაცრუება გამოთქვა სასულიერო პირების განცხადებასთან დაკავშირებით და სახელმწიფო გაზეთ Herald-ს განუცხადა, რომ ეს საკითხი ახლა "დახურულია".